Monday, July 16, 2007

Overacting uzerine / Animator kisilikler

Overacting'i asiri tepki ya da oyunculuk olarak cevirebiliriz. Animatorlerin aslinda cogu durumda kacinmasi gereken ama kisiligi yuzunden uzerinden atamadigi bir huy, aliskanlik.

Meslekle ic ice gecmenin getirdigi kacinilmaz bir surec overacting. Bence soyle ortaya cikiyor: Hayatinin her aninda ogrenci olmayi kabul eden birey animasyonla tanisiyor; izliyor, yapmaya calisiyor, okula gidiyor. Bu surec icerisinde medyumun potansiyelini ve gucunu hissediyor, ve bu gucun daha once nasil kullanildigina dikkat ediyor. Ucsuz bucaksiz oldugu icin ve hersey yapilabilecegi icin pozlari, hareketleri en uc noktalara kadar cekiyor(dum), ve sonuclarina bakiyor. Medyum sonsuz oldugu icin herseyi abartabiliyoruz ve hatta Anadolu Universitesinde 2. sinif animasyon studyosu alirken hocanin "animasyonun abartmak sanati" olduguna dair konusmalar yaptigini hatirliyorum. Abartiyi deneyimlerken tabii ki kacinilmaz olarak insanin karakteri bu abartidan etkileniyor ve kendi anlatimi da abartili bir hale geliyor, konusmasi, hareketleri, tepkileri ve tum aurasi ve kisiligi abartilmis sahneler butunune donusuyor. Gercekten de animasyona gonul vermis birisini birsey anlatirken dinlerseniz bunu anliyorsunuz.

Sonraki asama bu abartinin icinde hapsolmak. Animasyon da direk karakter ve kisilikten geldigi icin birey artik tum calismalarinda abartidan kacamiyor animator. Cunku artik kisiligi bozulmus ve abartilar butunu haline gelmis durumda. Dolayisiyla animasyonu da abartilar butunu haline geliyor.

Fekat, abartinin estetik oldugunu kim soyledi??? Ya da bu sonuca nereden vardik??? Evet abartma potansiyelimiz var. Ama her zaman kullanmali miyiz?

Cevap = Hayir.

Estetik olan abarti degil, anlatim. Anlatim gorsel olarak egriler gerektirebilir ve bu egrileri sonuna kadar zorlamaniz, pozlari en uclara tasimaniz gerekebilir. Ama sirf yapabiliyoruz diye her durumda bunu yapmaya basladigimiz zaman ortaya cok zayif bir is cikiyor. Bunu 11secondsclub yarismasinda ilk 3 disinda katilanlarin assagi yukari yarisinda gormek mumkun. Animasyonlar gereksiz abarti oldugu icin gayet basarisizlar. ve hayir animasyon abarti sanati falan degil.

Gercekten zeki ve acting gucu olan adamlarsa bir sonraki asamaya gecebiliyorlar: settle down...

Acting yetenegi sayesinde kisiligini yogurabilen insanlar artik anlatimlarini guclendirmek icin hareketlerini abartmak zorunda olmadiklarini biliyorlar. Onun yerine tum animasyon icerisinde gereken seyin bir tur denge oldugunu da anliyorlar; ki ayni sey kisilik icin de gecerli. Dolayisiyla basarili animatorler kisiliklerini dengeliyor, taskin ve abarti karakterlerini gereken zamanlara kaydirabiliyorlar, ve boylece cok iyi animatorlerle gundelik hayatta konusursaniz, farkediyorsunuz ki bunlar digerleri gibi taskin insanlar degil aslinda ama abarti yuz ve el mimiklerini gerektiginde kullanmaktan da cekinmiyorlar.

Bu yaziyi yazma fikri aklima yeni yonetmenimiz Nairb (tersten yaziyorum ki hakkinda atip tuttugumu anlamasin) getirdi. Nairb (ulan bu da cok garip okunuyo bea) birinci turden bir adam, taskin. Dreamworks'e gorusmeye gittigini ama ona uygun pozisyon bulamadiklarini anlatti. Cok basarili bir animator oldugu bariz. Ama ayni derecede taskin bir adam. Bu nedenle kritikler sirasinda kendi oynarken acayip abartiyor, kendi de biliyor abarttigini, cok komik, cunku oynar oynamaz durup "bu cok abarti sen bunun biraz daha sakinini yap" diyor bana. Kisilik olarak komik bir adam olmasi da kacinilmaz tabii ki.