Thursday, February 01, 2007

Rotoskopa duyarlilik

Rotoskopu aninda taniyorum. Dunya tarihinin en onemli animasyonlarindan biri olan Pamuk Prenses ve 7 cuceleri ilk izlerken pamuk prenses ve diger tum insanlar rotoskop dedim. Cunku boyle cizilemez ve bu hareket fazla gercekci. Insanlar dalga gecti. Bunu yapanlar dunyanin en iyileri dedi. Gecen gun okudum Pamuk prensesin rotoskop oldugunu.

Peki rotoskopun bu kadar belli olmasinin sebebi motion capture un calismamasi olabilir bence. Mocap (Motion Capture) gunumuzde animatorler tarafindan temizleniyor. Bu datalarin kullanilabilir olmasi icin gerekli bir surec. Ayni zamanda hareketlerin akici olabilmesi icin animator "goz"unun bazi keyleri silmesi ve egrileri tamamlamasi gerekiyor. Buna ragmen izledigim calismanin mocapten geldigini aninda anlayabiliyorum.

Biraz once animatrix- Kid's story yi izliyordum. Rotoskop olan sahneleri aninda gorebiliyorum. Kareleri ne kadar bozarlarsa bozsunlar, ya da cizimlerde ne kadar insan eli hatasi olursa olsun, onca katmanin altindan hayat parliyor. Peki kotu mu ki bu?

Disney ana karakterleri rotoskop yaparken soyle birsey hedeflemis. Buyuk izleyiciler gercekci kahramanlari kendilerine hitap eder bulacak, cocuklar ise 7 cuce ile hayvanati zevkle izleyecek, boylece ailecek filmde kendilerine ait birseyler bulabilecekler. Hollywood buradan yola cikarak dunyayi ele gecirdi. Izledigimiz her filmde herkes kendilerine hitab eden birseyler bulabiliyor. Kucuk kiz sevimli elbiseler goruyor, kucuk oglan ucaklar ya da arabalarla hiz yapan adamlar goruyor, kadin hicbir zaman yasayamadigi utopik aski ya da opucugu goruyor, adam ise hic bir zaman ulasamayacagi seks bombasi kadini ya da guzellik tanricasini goruyor, bilim adami fiction, filozof ise dusunsel bir takim sorunlar gorebiliyor, boylece film bircok kesim icin bir tur eglence bombasina donusebiliyor. Ornegin gecenlerde Underworld u izliyordum. Kafamizin bilim adami kismi filmin vampir anatomisi ve genetik kismindaki fictionu izler, cocuk kismi vampirlerin birbirlerini nasil bictigini (kendisinin oyle penceleri oldugunu ve ucabildigini hayal ederek) izler, romantik kismi oglanin kizi nasi koruyup kolladigini, onun icin canavar adamla savasip oldugunu izler, erotik yani kurtadamla (dehset guzel olan) vampir kizin sevismesini izler... Bu durumda herhangi bir insanin bu filmde eglenmemesine imkan yok (tabi film diliyle ya da sinemayla ilgilenmiyorsa - cunku bu durumda ayni kaliplarin baska araclarla bir milyonuncu kez kullanildigina tanik olmakta olur, eger kendini kaybetmeyi basarabilirse gecirdigi son 120 dakikayi unutabilir belki).

Animasyon dunyasi mocap olan Happy feet ve Monster House un Oscar adayi olmasina acayip bozuk atti. Keith Lango Oscari render'a verdiklerini iddia ediyor. Performans ya da oyunculugun animasyonda hicbir yeri kalmadigindan bahsediyor. Animasyon medyumunun kullanilmadigini onun yerine Walt Disney gibi rotoskopla gercek sanat potansiyelinden calindigini soyluyor. Bir sekilde Walt Disneyin rotoskopu ile mocap birbirinin aynisi, aradaki 50 yil sadece isimleri ve sekilleri degistirdi, mantik tamamen ayni.

Peki o kadar kotu mu animasyonun dustugu bu durum? Komik oldugu surece kimse sallamiyor. Animasyon, mocap ya da rotoskop... Iletisim kurup insanlari mutlu edebildigi surece perdede ya da ekranda gordugunuz seyin nasil uretildigi gercekten kimsenin umrunda degil. Acikcasi neden olsun ki? Ben sanatcilara olan saygi ve bunun gibi seylerin gayet romantik oldugunu dusunuyorum. Kim bilir Glen Keane i ya da Frank Thomas'i. Neden bilsinler zaten. Tarzanin parmaklarini oyle cizmenin yaratacagi etkinin buyuklugunun kim farkina varabilir ve oradaki yaraticiligin. Bir de ne gerek var. Oscar dogru yapiyor. Romantikligin alemi yok. Bu gayet fonksiyonel birsey.